Udar - Jak długo trwa rehabilitacja?

Dawniej, pacjent był skazany na wielotygodniowe leżenie w łóżku,  obecnie zaleca się aktywność już od następnego dnia.

Rehabilitacja po udarze jest sprawą bardzo indywidualną. Może trwać kilka lat, pół roku lub tylko kilka tygodni. Nie ma jednego terminu zakończenia terapii. Czas trwania  rehabilitacji zależny jest od stanu zdrowia, wieku, rodzaju i rozległości udaru oraz wielu innych czynników. Dlatego niezwykle ważne w procesie rehabilitacji jest ustalenie celów krótko - i długoterminowych, które będą miały wpływ na poprawę jakości życia pacjenta.

Co należy robić, gdy chory jest leżący? 

Główne zadania: 

• zaopatrz się w materac przeciwodleżynowy 
• zadbaj o częstą zmianę pozycji ciała,  by uniknąć odleżyn i przykurczów 
• układaj chorego w pozycjach niskich, wysokich,  na boku - co dwie godziny, a nawet częściej 
• oklepuj klatkę piersiową oraz naucz wykonywać chorego ćwiczenia oddechowe, by uniknąć zapalenia płuc oraz nakłaniaj go do odkrztuszania zalegającej wydzieliny
• naucz go ćwiczeń pobudzających krążenie w dłoniach i stopach, które może potem wykonywać samodzielne kilka razy dziennie gdyż zapobiegają powstawaniu zmian zakrzepowo - zapalnych
• gdy chory jest w pozycji leżącej pod rękę należy podłożyć poduszkę, pod kolana wałek, natomiast pod stopy coś podkładamy, by zabezpieczyć przed opadaniem
• gdy chory jest w pozycji siedzącej rękę opieramy o blat stołu
• zadbaj o higienę skóry
• u osoby leżącej dążymy do samodzielnego siedzenia 
• osobę siedzącą samodzielnie  przygotowujemy do chodzenia zawsze pierwsze próby podejmujemy z asekuracją balkonika lub osób trzecich
• niezbędne są ćwiczenia poprawiające sprawność palców u ręki
• pamiętaj żeby podczas wizyt rodzina  zamiast wykonywać wszystkie czynności za chorego powinna pomóc tylko w najtrudniejszych czynnościach
• zachęcamy osobę chorą do samodzielnego jedzenia,  picia - nie pośpieszamy jej i nie poprawiamy gdy coś się nie uda lub rozleje. Bądźmy cierpliwi !
• należy pamiętać o nawodnieniu chorego i dopilnować by przyjmował odpowiednią ilość płynów

Rehabilitacja pacjentów po udarze mózgu

Najważniejsze są pierwsze 3-6 miesięcy od jego wystąpienia - w tym czasie dochodzi do znacznych zmian pod względem neurologicznym dlatego należy dążyć do maksymalnego wykorzystania tego czasu w celu poprawy stanu udarowca.

Jak wygląda rehabilitacja ?

• profilaktyka przeciwodleżynowa 
• ćwiczenia oddechowe np. dmuchanie przez rurkę do butelki z wodą 
• oklepywanie mięśni spastycznych krótkimi szybkimi ruchami
• ćwiczenia bierne kończyn górnych i dolnych
• ćwiczenia bierne w przypadku obniżonego napięcia mięśniowego 
• ćwiczenia czynne w pełnym zakresie ruchów poprawiające krążenie
• ćwiczenia manipulacyjne  w celu poprawienia funkcji kończyny górnej 2x dziennie po 15min 
• ćwiczenia przywracająca ruchy precyzyjne ręki
• sadzenie pacjenta 
• ćwiczenia z przejściem z leżenia tyłem do siadu i opuszczaniem kończyn dolnych poza krawędź łóżka. Początkowo można wspomóc wykonanie tego ruchu umieszczając ręce na obręczy barkowej i miednicznej chorego. Unikamy ciągnięcia za kończynę górną porażoną,  by nie dopuścić do podwichnięcia w stawie ( konsekwencją tego czynu może być powstanie zespołu bólowego tej okolicy) 
• nauka przemieszczania się z łóżka na krzesło i z powrotem 
• ćwiczenia przejścia z  siadu do stania
• pionizacja czynna przy drabince lub chodziku z pomocą
• nauka samodzielnego wstawania i siadania
• nauka chodu
• ćwiczenia równoważne ze wsparciem fizjoterapeuty ( przemieszczanie ciężaru ciała na stronę porażoną;  wychylenie tułowia do przodu i do tyłu; ćwiczenia na dużej piłce)
• ćwiczenia koordynacyjno równoważne według Frenkla
• ćwiczenia samowspomagane ( rotor ręczny,  linka do ćwiczeń samowspomaganych)
• ćwiczenia izometryczne kończyn górnych i dolnych
• ćwiczenia oporowe ( z taśmą lub w UGUL- u na linkach z obciążeniem)
• masaż 

Nie zaleca się stosowania ćwiczeń w systemie ciężarkowo - bloczkowym w celu zapobiegania lub leczenia zespołu bolesnego barku.

Przykładowe ćwiczenia w pozycji leżącej (pw.).

• pw.  leżenie tyłem, kończyny dolne zgięte w stawach biodrowych i kolanowych
  ruch: wznos miednicy 

• pw.  leżenie tyłem, kończyna dolna  porażona zgięta w stawie biodrowym i kolanowym
  ruch: wznos wyprostowanej kończyny dolnej nie porażonej

• pw.   leżenie tyłem, noga wyprostowana stopa, zgięta grzbietowo
  ruch: napinanie mięśnia czworogłowego uda

• pw.   leżenie tyłem, nogi wyprostowane
  ruch: zginanie grzbietowo i podeszwowe stóp a) jednocześnie b) naprzemiennie

Podczas każdego z ćwiczeń, dobrze jest korygować pozycję ćwiczącego i zwracać uwagę na prawidłowość i jakość wykonywanego ćwiczenia.

Na koniec rada dla bliskich przyjaciół i opiekunów .

Nie traktuj udarowca jakby był tępy tylko okaż mu cierpliwość i pozwól coś powiedzieć, mów do niego krótkimi, prostymi zdaniami, potwierdzaj czy się rozumiecie za pomocą kiwnięcia głową lub krótkiego TAK /NIE . Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o komunikacji z osobą po udarze zachęcam do kontaktu oraz wiadomości w komentarzu.