Płaskostopie - Krótko o wadzie oraz przykładowe ćwiczenia

Okres przedszkolny i szkolny to dobry czas, aby zadbać o prawidłową postawę dziecka, a zwłaszcza stopy. Często na tym etapie powstaje m.in płaskostopie. Antidotum na tą wadę jest gimnastyka korekcyjna, której celem są między innymi korekcja istniejącej wady, zapobieganie jej pogłębianiu, a także rozciąganie mięśni nadmiernie przykurczonych i wzmacnianie mięśni nadmiernie rozciągniętych. 

Krótko o płaskostopiu

Płaskostopie charakteryzuje się obniżeniem łuków wysklepiających stopy. Podstawową przyczyną płaskostopia jest niewydolność mięśni odpowiedzialnych za utrzymanie łuków stopy. Mięśniami, które wysklepiające łuk podłużny są: mięsień piszczelowy przedni, mięsień piszczelowy tylny, mięsień strzałkowy długi oraz mięśnie podeszwowej strony stopy. Ich osłabienie powoduje obniżenie lub zanik łuków stopy. Często tej wadzie towarzyszy przykurcz mięśnia trójgłowego łydki, który utrwala koślawe ustawienie pięty. Rozciągnięcie go jest niezbędnym elementem postępowania korekcyjnego

O czym należy pamiętać przy tej wadzie ? 

1. Ćwiczenia korygujące płaskostopie wykonujemy w odciążeniu w początkowym okresie np. w siadzie lub leżeniu
2. Dobierz razem ze specjalistą odpowiednie obuwie
3. Nie przeciążaj stopy nadmiernym wysiłkiem np. długim staniem, biegami, skokami po twardym podłożu
4. Wskazane jest chodzenie boso po miękkim podłożu (piasek, trawa) 
5. Wkładki do butów powinny być jedynie elementem wspomagającym leczenie płaskostopia, a nie zastępującym ćwiczenia. Noszenie przez cały czas wkładek zastępuje pracę mięśni i więzadeł, a to powoduje jeszcze większe ich osłabienie spowodowane bierną pracą.

Jakie obuwie w płaskostopiu ?

Obuwie dostosowane powinno być do pory roku, pogody, charakteru pracy i odpoczynku oraz powinno mieć:

• szeroki przód  umożliwiający ruchy palców
• sztywny zapiętek zapewniający stabilizację stopy
• wygodny, szeroki i niezbyt wysoki obcas
• wierzch, który nie uciska stopy
• wysoką cholewkę stabilizującą staw skokowy
• odpowiednią wielkość 

Uwaga!

Proponowany zestaw ćwiczeń należy stosować najlepiej po uprzednim instruktażu przeprowadzonym przez fizjoterapeutę. Wykonaj dwie serie 10 do 15 powtórzeń każdego ćwiczenia. 

Przed rozpoczęciem gimnastyki korekcyjnej, należy rozgrzać mięśnie.  Poniżej przedstawiam krótką rozgrzewkę:

1. Bieg w miejscu
2. Podskoki obunóż jak małe piłeczki ( wolno - szybko)
3. Stojąc w rozkroku z ramionami uniesionymi w górę. Na hasło: “wieje wiatr” poruszaj ramionami kołysząc się na boki
4. Krążenia obu ramion w tył
5. Krążenia bioder
6. Krążenia kolan
7. Pajacyki

Przykłady ćwiczeń korekcyjnych na płaskostopie

Ćwiczenie 1 

Ćwiczenie rozciągające mięśnie przykurczone

Cel: rozciągnięcie mięśni trójgłowych łydki

Pozycja wyjściowa: Siad prosty, ręce oparte na podłodze z tyłu
Ruch: Maksymalne zgięcie grzbietowe stóp

Ćwiczenie 2

Cel: 

• Rozciąganie mięśni trójgłowych łydek 
• Rozciąganie mięśni prostownika grzbietu odcinka lędźwiowego i mięśni  czworobocznych lęddźwi

Pozycja wyjściowa: Siad ugięty, dłonie trzymają palce stóp
Ruch: Wyprost nóg
Uwaga: Ćwiczenie jest przeciwwskazane dla dzieci z plecami okrągłymi

Ćwiczenie 3

Cel: rozciąganie mięśni trójgłowych łydek

Pozycja wyjściowa: Siad na krześle , stopy oparte na podłodze
Ruch: Maksymalne zgięcie grzbietowe stóp bez odrywania pięt od podłogi

Ćwiczenie 4

Cel:

• Ćwiczenie wzmacniające mięśnie wysklepiające stopy w odciążeniu
• Wzmacnianie mięśni wysklepiających stopy

Pozycja wyjściowa: Siad na krześle , przed krzesłem na podłodze leży rozłożony kocyk, stopy stoją na brzegu kocyka
Ruch: Zwijanie kocyka pod stopy ruchami zginania palców, bez odrywania pięt od kocyka 

Ćwiczenie 5

Cel: 

• Wzmacnianie mięśni wysklepiających stopy, 
• Wzmacnianie mięśni brzucha

Pozycja wyjściowa: Siad na krześle, przed krzesłem na podłodze rozłożony kocyk
Ruch: Chwyt brzegu kocyka palcami stóp i wykonanie ruchów jak podczas machania chorągiewką

Ćwiczenie 6

Cel:  wzmacnianie mięśni wysklepiających stopy

Pozycja wyjściowa: Siad na krześle, przed krzesłem na podłodze leży kartka papieru i długopis
Ruch: Chwyt palcami jednej stopy ołówka i rysowanie nim na kartce lub pisanie liter, druga stopa może przytrzymywać kartkę

Ćwiczenie 7

Ćwiczenia wzmacniające mięśnie wysklepiające stopy w obciążeniu

Cel: wzmacnianie mięśni wysklepiających stopy

Pozycja wyjściowa: Stanie we wspięciu na palce
Ruch: Marsz z utrzymywaniem maksymalnego wspięcia na palce

Tym razem do zdjęć pozowała piękna modelka Zuzia - Dziękuję bardzo ! ;-)