- Odsłony: 2470
Nietrzymanie moczu - to wstydliwy problem, który budzi nasze zażenowanie i chodź nie zagraża życiu, może znacznie obniżyć jego jakość. Przeczytaj i dowiedz się jakie są przyczyny i sposoby leczenia tej przypadłości.
Czym jest nietrzymanie moczu?
Nietrzymanie moczu, zwane inkontynencją, to powszechny problem. Obejmuje ono niezamierzone, wbrew woli, częściowe lub całkowite opróżnianie pęcherza moczowego. Taka sytuacja może mieć miejsce np. podczas kichania, kaszlu, śmiania się, aktywności fizycznej, podnoszenia ciężkich przedmiotów lub innych niewymienionych przykładowych sytuacji.
Jakie są przyczyny nietrzymania moczu?
Na wystąpienie dolegliwości związanych z nietrzymaniem moczu ma wpływ:
- osłabienie mięśni dna miednicy (ciąża, poród)
- zmiany hormonalne (menopauza)
- powiększenie prostaty
- nowotwór pęcherza moczowego/prostaty
- częste infekcje dróg moczowych (wówczas NM powinno zaniknąć po wyleczeniu)
- ciężka praca fizyczna, przeciążenia
- nieodpowiednia dieta
- nadwaga
- palenie papierosów
- nadużywanie alkoholu
- niewłaściwa i nadmierna aktywność fizyczna oraz zbyt intensywne treningi
- zażywanie leków (szczególnie na ciśnienie krwi, zwiotczających mięśni, uspokajających)
- wiek – z czasem mięśnie w naturalny sposób stają się słabsze
- kaszel
- zaparcia
- choroba np Parkinsona, Stwardnienia rozsianego
- choroby neurologiczne - udar, uszkodzenia rdzenia kręgowego, guz uciskający strefy odpowiedzialne za mikcję lub przepukliny oponowo-rdzeniowej
Jakie są rodzaje nietrzymania moczu?
Nietrzymanie moczu może mieć różne podłoże i różny charakter. Wyróżnia się:
Wysiłkowe nietrzymanie moczu To najczęstszy typ nietrzymania moczu, który jest związany z osłabieniem mięśni dna miednicy. Oznacza niekontrolowany wyciek podczas wysiłku, kaszlu, kichnięcia lub śmiechu.
Naglące nietrzymanie moczu Ten rodzaj nietrzymania moczu wiąże się z nadmierną aktywnością mięśni pęcherza. Ilość moczu może się różnić – od kilku kropli po całkowite opróżnienie pęcherza. Ta postać nietrzymania moczu może mieć rozmaite podłoże, np. powiększona prostata, infekcja układu moczowego lub nadmierne przyjmowanie płynów.
Mieszane nietrzymanie moczu jest połączeniem wysiłkowego i naglącego nietrzymania moczu. Oznacza przeciekanie związane zarówno z nagłym parciem na mocz, jak i w sytuacjach wysiłkowych.
Nietrzymanie moczu z przepełnienia występuje, gdy pęcherz nie opróżnia się całkowicie i stopniowo napełnia się zalegającym moczem. Częstą przyczyną jest zatamowanie cewki moczowej, np. z powodu powiększonej prostaty lub przepukliny dysku.
Neurologiczne zaburzenia pracy pęcherza są spowodowane uszkodzeniem mózgu, rdzenia kręgowego lub nerwów. Neurologiczne zaburzenia pracy pęcherza mogą dotykać pacjentów po urazach, udarach, cierpiących na stwardnienie rozsiane lub chorobę Parkinsona.
Kropelkowe nietrzymanie moczu to potrzeba kolejnej wizyty w toalecie natychmiast po oddaniu moczu.
Funkcjonalne nietrzymanie moczu oznacza niemożność dotarcia do toalety na czas z powodu problemów z mobilnością. Wśród nich można wymienić niedowidzenie, obniżoną sprawność poznawczą oraz ograniczoną mobilność.
Jakie są stopnie zaawansowania wysiłkowego nietrzymania moczu?
Mówi się o trzech stopniach zaawansowania wysiłkowego nietrzymania moczu:
I stopień – występuje, gdy do mimowolnego wypływu moczu dochodzi tylko przy dużym i gwałtownym wzroście ciśnienia w jamie brzusznej np. podczas kichania, śmiechu, podniesienia dziecka czy kaszlu.
II stopień – występuje, gdy mimowolne oddawanie moczu pojawia się już przy umiarkowanym wzroście ciśnienia wewnątrz jamy brzusznej, np. przy podskakiwaniu, lekkiej pracy fizycznej, chodzeniu po schodach, bieganiu.
III stopień – występuje, gdy do mimowolnego wypływu moczu dochodzi podczas zwykłych czynności, ma miejsce nawet podczas zwykłego stania, leżenia, chodzenia czy stania.
Stopnie nietrzymania moczu decydują o doborze właściwego sposobu leczenia.
Nietrzymanie moczu do jakiego specjalisty?
Lekarzem, który specjalizuje się w chorobach układu moczowego i męskiego układu rozrodczego jest urolog. Pacjent pytany jest np. o choroby neurologiczne, nadciśnienie tętnicze, cukrzycę, kamicę moczową, przebyte porody oraz zabiegi chirurgiczne. W trakcie wywiadu padają także pytania dotyczące, ilości popuszczanego moczu oraz sytuacji, w jakich następuje. Następnie pacjent kierowany jest na badania.
Czy potrzebne jest skierowanie do urologa?
Tak, przed wizytą w poradni urologicznej należy odwiedzić lekarza rodzinnego. Urolog przyjmuje pacjentów tylko z odpowiednim skierowaniem. Wyjątkiem jest wizyta prywatna, wtedy skierowanie nie jest wymagane.
Nietrzymanie moczu - jakie badania?
W celu diagnostyki wykonuje się szereg badań m.in.:
- badanie USG jamy brzusznej
- posiew moczu
- badania neurologiczne
- cystouretroskopia
- badanie urodynamiczne
Jakie są sposoby leczenia nietrzymania moczu?
W leczeniu nietrzymania moczu wykorzystuje się:
leczenie zachowawcze – regularne wykonywanie ćwiczeń w celu wzmocnienia mięśni dna miednicy oraz systematyczne oddawanie moczu
leczenie farmakologiczne – stosowanie leków, które zwiększają pojemność pęcherza moczowego i hamują jego niekontrolowane skurcze
leczenie laserowe – ma na celu poprawę sprężystości aparatu mięśniowo – więzadłowego miednicy
leczenie operacyjne – operacja wszycia implantu poprawiającego napięcie mięśni miednicy
Jak leczyć nietrzymanie moczu? Ogólne zalecenia
Należy pamiętać, że leczenie NTM powinno być uzależnione od przyczyny, która ją spowodowała i zawsze skonsultowane ze specjalistą, aby nie pogłębić problemu. Ogólne zalecenia to:
- opróżnianie pęcherza od razu, kiedy pojawi się parcie na mocz
- dbałość o higienę osobistą
- właściwe odżywianie
- ograniczenie (lub zaprzestanie) spożycia kofeiny, napojów gazowanych i alkoholu
- kąpiele w ciepłej wodzie
- zmiana stylu życia (zmniejszenie masy ciała, zaniechanie palenia itp)
- ćwiczenia wzmacniające mięśnie miednicy
Rehabilitacja urologiczna
Rehabilitacja urologiczna przeznaczona jest zarówno dla kobiet i mężczyzn. Odbywa się z terapeutą specjalizującym się w tej dziedzinie. Jest to indywidualna terapia jeden na jeden (pacjent – terapeuta). Niestety często pokazywane reklamy leków i suplementów diety utwierdzają w przekonaniu, że jedynym rozwiązaniem jest farmakoterapia. Tymczasem rehabilitacja stanowi najbardziej skuteczną metodę leczenia.
Na czym polega rehabilitacja urologiczna ?
To zabiegi i ćwiczenia, które pozwalają zmniejszyć dysfunkcje pęcherza moczowego, nerwów i mięśni dna miednicy. Stosowny trening zaczyna się od nauki, gdzie zlokalizowane są mięśnie dna miednicy. Trening jest zawsze ustalany indywidualnie, w zależności od kondycji mięśni danego pacjenta.
Fizjoterapia w nietrzymaniu moczu - Jakie są metody leczenia nietrzymania moczu?
Do najczęstszych metod stosowanych w rehabilitacji urologicznej należą:
-
laseroterapia
-
ćwiczenia mięśni Kegla
-
elektroterapia - elektrostymulacja mięśni dna miednicy elektrodą dopochwową/doodbytniczą
-
pole magnetyczne
-
Salus Talent URO
-
terapia manualna (techniki zewnętrzne i przezpochwowe),
-
EMG biofeedback - polega na wizualizacji na ekranie komputera skurczów mięśniowych wykonanych przez pacjenta dzięki zastosowaniu sondy wewnętrznej.
-
terapia behawioralna — ćwiczenia pęcherza moczowego polegają na oddawaniu moczu o ustalonych porach, a nie w razie potrzeby. Stopniowo wydłuża się czas między mikcjami.
Najlepsze efekty rehabilitacja urologiczna przynosi w I i II stopniu nietrzymania moczu. Jeśli fizjoterapia nie przynosi efektów, należy wziąć pod uwagę leczenie operacyjne.
Ile trwa rehabilitacja urologiczna?
Rehabilitacja urologiczna trwa od 6 tygodni do kilku miesięcy. W trakcie rehabilitacji, co 2 lub 3 tygodnie, dokonywane są badania sprawności mięśni dna miednicy co pozwala śledzić postępy terapii i modyfikować ją w razie potrzeby. Po około 3 miesiącach regularnie wykonywanych ćwiczeń i zabiegów należy udać się na wizytę w celu oceny postępów przebiegu rehabilitacji – jeśli dane ćwiczenia i zabiegi nie przynoszą pożądanego efektu, należy rozważyć inne metody lub zweryfikować poprawność wykonywanych ćwiczeń.