- Odsłony: 3569
Czy wiesz, że... Konsekwencją nieleczonej dny moczanowej mogą być nieodwracalne zniekształcenia stawów, a nawet niepełnosprawność. Dawniej nazywana była "chorobą bogaczy", gdyż najczęściej dotykała osoby, których posiłki obfitowały w tłuszcze, węglowodany oraz trunki wysokoprocentowe. Jak ta sytuacja wygląda dzisiaj? I Jakie są skuteczne metody leczenia tego schorzenia? Koniecznie przeczytaj artykuł do końca.
Czym jest Dna moczanowa?
Dna moczanowa zaliczana jest do grupy chorób reumatycznych. Charakteryzuje się nawracającymi stanami zapalenia stawów, których przyczyną jest tworzenie się złogów krystalicznych w tkankach i w płynie stawowym powodując niszczenie chrząstki i kości. Zajęte miejsca robią się obrzęknięte, zaczerwienione i wyjątkowo bolesne. Dna moczanowa znana jest również pod innymi nazwami: artretyzm, skaza moczanowa, podagra. Większość przypadków zapalanie obejmuje podstawę dużego palca (staw śródstopno-paliczkowy). W póżniejszym czasie może obejmować także pozostałe stawy: kostki, kolana, łokcie, nadgarstki, palce, barki, stawy kręgosłupa.
Jakie są przyczyny Dny moczanowej?
Przyczyną rozwoju tego schorzenia jest zbyt wysokie stężenie kwasu moczowego we krwi, w płynach tkankowych (tzw. hiperurykemia). Dzieje się tak, gdy organizm wytwarza zbyt dużo kwasu moczowego lub nie radzi sobie z jego wydalaniem przez nerki.
Jakie są normy prawidłowego poziomu kwasu moczowego we krwi ?
Prawidłowy poziom kwasu moczowego we krwi waha się od 6 do 8mg%
Jakie czynniki mają wpływ na rozwój tej choroby?
Warto wiedzieć, że czynnikami wpływającymi na rozwój tej choroby są:
- genetyczne schorzenia powodujące nieprawidłowe przemiany kwasu moczowego
- dieta bogata w mięso, tłuste potrawy, napoje gazowane i fruktozę
- wiek - Dna moczanowa najczęściej ujawnia się u osób starszych
- płeć - choroba dotyczy częściej mężczyzn po 40 roku życia, natomiast zachorowalność kobiet wzrasta po menopauzie
- choroby cywilizacyjne - najczęściej są to choroby układu krążenia, nowotworowe, otyłość, nadwaga, cukrzyca, choroby układu pokarmowego i oddechowego
- nadużywanie alkoholu, nadmierne spożywanie kawy
- odwodnienie organizmu
- uraz bądź przebyta operacja
- zakażenie, infekcje, niedawno przebyty uraz lub operacja
- choroba nowotworowa
- przyjmowanie leków zwiększających stężenie kwasu moczowego np. moczopędnych, cyklosporyny i aspiryny
- hiperlipidemia ( zwiększone stężenie cholesterolu lub trójglicerydów surowicy krwi
Jak długo trwa atak dny moczanowej? Kiedy występuje i kiedy mija?
- Pierwszy napad dotyczy zwykle jednego stawu - w większości przypadków jest staw śródstopno-palcowy (Podagra)
- Napad dny moczanowej nieleczony trwa od 10 dni do 3 tygodni, wygasa samoistnie
- Napady powtarzają się różnych odstępach czasu na początku choroby przeważnie 1-2 lata, w późniejszym okresie coraz częściej
- po upływie 5-10 lat od pierwszego napadu rozwija się przewlekłe zapalenie wielostawowe
- Symptomy nasilają się zwykle w nocy i trwają kilka godzin
- Okres napadu dny moczanowej zaczyna się nagle,najczęściej nad ranem - chory z bólu budzi się ze snu
Dna moczanowa- czy jest dziedziczna?
Dna moczanowa jest schorzeniem, które może rozwijać się bezobjawowo nawet przez kilka lat.
- Jednym z mechanizmów powstawania dny jest predyspozycja genetyczna, w której mutacje genów prowadzą do zaburzeń w transporcie kwasu moczowego w organizmie. Jeśli nałoży się na nią otyłość, nadużywania alkoholu czy dietę bogatą w puryny – wówczas dochodzi do rozwoju dny moczanowej.
- drugi z mechanizmów powstawania dny o podłożu genetycznym związany jest z upośledzeniem wydalania kwasu moczowego, który może wynikać z przewlekłej choroby nerek, zespołu metabolicznego lub być konsekwencją przyjmowania niektórych leków (np. na nadciśnienie).
Jak się objawia dna moczanowa?
Charakterystycznymi objawamim dla tej choroby są:
- nawrotowe, ostre zapalenie stawów lub części miękkich okołostawowych tak zwany napad dny
- guzki dnawe- Guzki pojawiają się dopiero po kilku latach trwania choroby, ograniczają ruch w zajętym w stawie
- kamica i przewlekłe zapalenie nerek
- hiperurykemia, czyli zbyt wysokie stężenie kwasu moczowego we krwi, w płynach tkankowych
- przewlekła artropatia
- bolesność dotykowa stawów, obrzęk, wysięk, zaczerwieniona i napięta skóra,silny ból, dreszcze, gorączka, ogólne osłabienie
Dna moczanowa? Kogo dotyczy?
Dna moczanowa częściej dotyczy osób z nadciśnieniem tętniczym, wysokim poziomem cholesterolu we krwi, z cukrzycą, z chorobami nerek, otyłością
Jak zdiagnozować dnę moczanową? do jakiego lekarza się udać ?
Nieprzemijającą bolesność stawów konsultujemy najpierw z lekarzem rodzinnym, który zleci nam podstawowe badania krwi i moczu, aby sprawdzić stężenie kwasu moczowego. Po wstępnej diagnostyce lekarz może wypisać skierowanie do specjalisty reumatologa, w celu dalszej diagnostyki. To właśnie on podejmuje decyzje o wykonywaniu dalszych badań, jeśli jest to konieczne. Aby potwierdzić dnę moczanową wykonuje się badania płynu stawowego, USG stawów zmienionych chorobowo oraz zdjęcia RTG oraz szuka innych zaburzeń, które zwykle towarzyszą dnie moczanowej. Po co? Ponieważ u osób chorujących na dnę moczanową ryzyko wystąpienia np. chorób układu krążenia, nerek i cukrzycy jest wyższe.
Co robić w przypadku wystąpienia objawów dny?
W przypadku wystąpienia objawów dny zaleca się unieruchomienie zajętego stawu oraz chłodne okłady np. z lodu (po ustąpieniu ostrych objawów należy wrócić do normalnej aktywności i ćwiczeń usprawniających). Stosuje się również niesteroidowe leki przeciwzapalne.
Jakie są zalecenia w przypadku Dny moczanowej?
Należy:
- Być pod stałą kontrolą reumatologa i stosować się do jego zaleceń oraz okresowo wykonywać badania kontrolne
- Utrzymać prawidłową wagę ciała, a w przypadku otyłośći lub nadwagi zredukować wagę
- Stosować się do zaleceń żywieniowych. Unikać: mięsa, podrobów, owoców morza, słodkich napojów,
- Zmienić tryb życia, by unikać czynników wywołujących napady dny i prowadzących do progresji choroby
- Regularnie ćwiczyć - aktywność fizyczna w okresie remisji pomaga utrzymać kondycję i pozytywnie wpływa na stan kości i stawów. W fazie ostrej dny nakeży zaprzestać ćwiczeń do momentu ustąpienia procesu zapalnego
- Ograniczyć spożycie alkoholu
- Zaprzestać palenia tytoniu
- Kontrolować ciśnienie tętnicze oraz stężenie glukozy i lipidów